I look inside myself and see my heart is black
I see my red door, I must have it painted black
Maybe then I'll fade away and not have to face the facts
It's not easy facin' up, when your whole world is black
Somber seizoen
Waarom dit nummer me juist nú zo raakt? Het brengt me naar een veelgehoorde uitdrukking op onze afdeling Zorgadvies: ‘De blaadjes vallen weer van de bomen.’ Op het eerste oog of oor een nogal onschuldige kreet. Maar als zorgadviseurs weten we allemaal precies wat ermee bedoeld wordt. Voor veel mensen is deze tijd van het jaar donker, somber, grauw. De dagen worden korter, het buitenleven neemt af en de zon - die vaak een glimlach op je gezicht tovert - laat zich steeds minder vaak zien. Bij Zorgadvies merken we dan ook gelijk dat het aantal psychologische hulpvragen toeneemt.
Groter en complexer
Los van het seizoen zien we sowieso dat de geestelijke gezondheidszorg een steeds groter, maar ook complexer vraagstuk wordt. Vragen hierover komen uit verschillende hoeken bij ons binnen: van verzekerden en gemeenten tot huisartsen en andere zorgaanbieders. Hoe zorgen wij er bijvoorbeeld voor dat de psychische zorg aan jongeren vanaf 18 jaar soepel overgaat van de Jeugdwet naar de Zorgverzekeringswet? Bij welke GGZ-aanbieder kun je nog snel terecht gezien de lange wachtlijsten overal? Wat is wijsheid als je wél te maken krijgt met een wachttijd? Wat doe je als de relatie met je behandelaar verstoord is? Welke stappen zet je als een dierbare verslaafd raakt? Waar moet je heen in een crisissituatie?
En ook andersom zoeken wij contact met al deze partijen. Vaak om te bemiddelen of te adviseren.
Vraag achter de vraag
Bij elke vraag komt wet- en regelgeving kijken, en natuurlijk een ‘recht-toe-recht-aan-antwoord’. Maar het allerbelangrijkst voor de vraagsteller is het luisterend oor dat wij bieden. Zich begrepen voelen, kunnen sparren over een situatie, samen optrekken. Dat maakt een vraag ook niet alleen een vraag, maar zo veel meer. Meer dan je van tevoren kunt bedenken.
Geregeld horen we heftige dingen. Zoals wanhoop, agressie, verslavingsproblematiek, uithuisplaatsingen, inzet van politie en suïcidale gedachten. Heel verdrietig is dat. Gelukkig delen we ook in positieve ervaringen. Bijvoorbeeld als miscommunicatie tussen een zorgaanbieder en patiënt is opgelost, hulp snel ingezet kan worden of onjuiste veronderstellingen opgehelderd zijn.
Rode deuren voor iedereen
Verder wandelend in de regen denk ik hierover na. Inmiddels klinkt een iets vrolijker en relaxter nummer van The Rolling Stones: Waiting on a Friend. En dat is ook meteen wat ik iedereen gun: een échte vriend. Iemand die naast je blijft staan in donkere tijden. Die wacht tot je die zwarte deur weer rood kunt laten zijn. Zodat je met opgeheven hoofd elk seizoen kunt trotseren.