Zijn er door de coronapandemie meer verzekerden met betalingsachterstanden? Die vraag kregen we de afgelopen tijd meerdere keren voorgeschoteld. Bijvoorbeeld door het Twentse dagblad Tubantia. Onze manager Debiteuren en Polis, Wouter Weijenborg, reageert.
“Het is geen gekke vraag. Want als mensen hun inkomen kwijtraken door corona, is de kans groter dat zij hun zorgpremie niet kunnen betalen. Bij Menzis zien we juist het tegenovergestelde gebeuren. De laatste jaren is het aantal mensen met schulden afgenomen. In deze coronaperiode gaat die daling wat langzamer, maar van toename is geen sprake. Onze gezamenlijke schuldenaanpak met gemeenten, sociale wijkteams en overheid lijkt zijn vruchten af te werpen”, trapt Wouter af.
Niet meer, maar juist minder wanbetalers bij Menzis door corona
De coronacrisis zorgt voor een daling van het aantal wanbetalers bij zorgverzekeraar Menzis. Doordat mensen minder geld uitgeven aan vakanties en horeca, blijft er meer geld over voor de maandelijkse vaste lasten.
Het is een opmerkelijk patroon. In tijden van economische tegenspoed stijgt meestal ook het aantal mensen dat de premie voor de zorgverzekering niet meer betaalt. Maar de afgelopen maanden zag Menzis juist dat het betalingsgedrag verbeterde.
Minder ‘concurrentie’
Wouter Weyenborg, manager debiteuren bij Menzis: „We zien met name een daling van het aantal mensen dat een korte betalingsachterstand heeft, van twee tot vijf maanden. Dat waren er voor corona zo’n 50.000 per maand, nu is dat zo’n 30 tot 35.000 per maand. Een daling van meer dan 30 procent, dat is echt veel.”
Volgens Weyenborg komt dat omdat de zorgverzekeraar in coronatijd minder ‘concurrenten’ heeft. „Mensen hebben gewoon minder gelegenheid om geld uit te geven. Ze konden lange tijd niet naar de kroeg, niet uit eten, niet op vakantie. Dan blijft er geld over en dat maakt, dat het betalen van de vaste lasten voor een aantal mensen makkelijker wordt.”
Geen huisbezoek
Bij de langdurige betalingsachterstanden, van meer dan zes maanden, is een ander patroon te zien. Dat aantal daalt in heel Twente al jaren, dankzij allerlei maatregelen die Menzis nam in samenwerking met gemeenten en hulpverleners.
Van 5233 wanbetalers eind 2017 ging dat naar 3721 eind 2019, een daling van bijna 30 procent in twee jaar tijd. Maar sinds 1 januari van dit jaar was de daling nog geen 4 procent. Weyenborg: „Bij zo’n langdurige betalingsachterstand komt de regie in handen van gemeenten, omdat daar meestal een uitvoeriger hulptraject nodig is. Maar gemeenten konden de afgelopen maanden bijvoorbeeld bijna geen huisbezoeken afleggen en daardoor stagneert de hulpverlening.”
Huiselijk geweld
En dat baart Menzis zorgen, want financiële problemen gaan heel vaak gepaard met ander leed. Weyenborg: „Mensen in geldnood krijgen vaak last van stress, slapeloosheid. Vertonen dan ook meer ongezond gedrag, zoals roken en drinken. Ook blijkt in de helft van de gevallen van huiselijk geweld dat er onderliggende financiële problemen zijn. Dus het is echt van groot belang dat je geldnood in een vroeg stadium signaleert en dan ook meteen met een oplossing komt.”
De zorgverzekeraar is dan ook alert op een eventuele golf betalingsproblemen die er mogelijk nog aan zit te komen. Weyenborg. „Voor mensen die gewoon elke maand hun loon ontvangen is het leven misschien wel iets goedkoper geworden. Maar er is natuurlijk een grote groep die het moeilijk krijgt. Horeca-ondernemers bijvoorbeeld, of zzp’ers. Die worden nu nog geholpen met allerlei regelingen, maar we weten niet wat er gebeurt als die ophouden.”
Sneller signaleren
Volgens Weyenborg is het hoopvol dat op 1 januari de nieuwe Wet Gemeentelijke Schuldhulpverlening in werking treedt. Die houdt in dat gemeenten meer moeten doen om vroegtijdig schuldenproblematiek te signaleren, en daar ook actie op te ondernemen.
„Woningcorporaties, energie- en waterbedrijven en zorgverzekeraars geven hun signalen over wanbetalingen dan structureel door aan gemeenten, zodat die beter in beeld krijgen bij welke inwoners problemen ontstaan.”