Deadlines, angst de baan te verliezen, privéproblemen: redenen genoeg waardoor uw medewerkers gestrest kunnen zijn. Bij stress ervaar je spanning door een prikkel. Deze komt vanuit iemand zelf, maar ontstaat vaak door een externe factor. ‘Zo’n prikkel is voor iedereen anders’, zegt Steven Verbeek, coach bij Open en Eerlijk Coaching. Sommige mensen presteren bijvoorbeeld beter onder tijdsdruk, bij anderen komt er juist niets meer uit hun handen. ‘De een is nu eenmaal stressbestendiger dan de ander. Dat heeft te maken met je persoonlijkheid en met alles wat je hebt geleerd en meegekregen in het leven.’
Drie zones
Stress heeft een negatieve klank, maar kan ook positief zijn, zegt Verbeek. Hij legt het uit aan de hand van 3 cirkels waarin mensen zich kunnen bevinden. De kleine cirkel in het midden is de comfort zone, waarin je geen stress voelt maar ook weinig uitdaging. De cirkel daaromheen is de stretchzone, waarin er iets nieuws, moeilijks of uitdagends gebeurt en iemand zich wat minder comfortabel voelt. Daaromheen ligt de panic-zone, waarin je paniek voelt en als het ware bevriest, vlucht of de aanval ingaat. ‘Persoonlijke groei zit alleen in de stretchzone. Daar af en toe in zitten zorgt voor gezonde stress. Maar als je je te lang in die middelste cirkel bevindt en steeds vaker in de panic-zone terechtkomt, loop je kans een burn-out te krijgen. Het lichaam maakt dan het stresshormoon cortisol aan om beter te kunnen presteren. Maar als het cortisolniveau lange tijd te hoog is, ga je piekeren, slecht slapen, krijg je hartkloppingen en heb je steeds minder energie. Uiteindelijk raak je uitgeput. Balans en een goede afwisseling zijn dus belangrijk.’
Praat erover
Uiteraard zal een gestreste medewerker met zijn klachten aan de slag moeten. Verbeek: ‘Het is verstandig om er met anderen over te praten en voor diegene om te delen waar hij of zij tegenaan loopt. Verder kan iemand ontspanning zoeken om meer balans te krijgen en ‘uit zijn hoofd’ te komen. Zoals mindfulness, yoga, sporten of muziek luisteren.’
Ook de werkgever kan iets doen. Of liever gezegd: moet iets doen. Verbeek: ‘Als je bezig bent met maatschappelijk verantwoord ondernemen hoort daar ook bij: goed zijn voor je medewerkers. Bovendien zit je als werkgever natuurlijk niet te wachten op collega’s met stress. Zij zijn minder productief en lopen meer kans op uitval.’
Stiller dan anders?
Medewerkers presteren beter als ze zich gewaardeerd voelen. En hoe beter en sterker ze zich voelen, hoe minder vatbaar ze zijn voor stress. Verbeek is dan ook voorstander van focussen op preventie. ‘Let op signalen bij een collega. Gedraagt hij zich anders, werkt hij bijvoorbeeld langer door, maakt hij meer fouten, ziet hij er moe uit, is hij stiller dan anders? Vraag ook regelmatig: ‘Hoe gaat het nou écht met je? Loop je ergens tegenaan? Heb je iets nodig?’ Zorg daarnaast voor een veilige sfeer op het werk, zodat medewerkers makkelijker praten over hun problemen, onzekerheden en angsten.’
Geeft iemand aan regelmatig met stress te kampen, bied dan methoden aan die helpen om de stress beter te hanteren. ‘Er zijn individuele programma’s en cursussen op groepsniveau om preventief om te gaan met stress. Heeft iemand al bijna een burn-out, dan is vaak een persoonlijke interventie nodig en kun je beter de bedrijfsarts inschakelen.’
Hoe omgaan met stress bij uw medewerkers?
Neem contact op met Menzis via telefoonnummer 088 222 45 00 of stuur een e-mail naar vitaliteit@menzis.nl.