Het draait eigenlijk allemaal om verleiding. Dat betekent dat je aan de hand van ‘nudging’, op eenvoudige wijze het gedrag van medewerkers de goede kant op beweegt. Als u zorgt voor een kantine waarin gezond eten de vanzelfsprekende stralende hoofdrol krijgt, dan gaan uw medewerkers als vanzelf gezonder eten. Staat de balie vol met salades, gezond belegde broodjes, smoothies en fruit? Dan wordt daarmee het dienblad gevuld. Snacks en snoep kunnen nog wel aanwezig zijn, maar niet meer voor het grijpen. De truc is om langzaam maar zeker het assortiment bij te schaven en om de meer gezonde keuzes zo optimaal mogelijk te presenteren. Het Voedingscentrum heeft hiervoor een handig stappenplan bedacht.
Einddoel bepalen
Voordat u van start gaat, is het slim om een einddoel te bepalen. Gaat u voor een kantine met een bronzen, zilveren of gouden beoordeling? ‘Brons’ staat volgens het Voedingscentrum voor een kantine waarin gezonde keuzes naast minder gezonde keuzes aanwezig zijn. Een kantine verdient het predicaat ‘Zilver’ als er overwegend gezonde producten aanwezig zijn. En ‘Goud’ is een kantine waarin alleen gezonde, verantwoorde producten verkrijgbaar zijn. Doel bepaald? U kunt in vier stappen werken aan een gezonder aanbod.
Stap 1: Check het huidige aanbod
Wat is er nu te koop in de kantine en wat is de verhouding gezond/ongezond? Zijn er automaten en wat is daarin het aanbod? Hoe worden de producten gepresenteerd en in welke volgorde? Het Voedingscentrum heeft een handige Kantinescan ontwikkeld, waarmee in ongeveer een uur de beginsituatie helder wordt. Dat is het startsein voor verbetering.
Stap 2: Kies een gezonder aanbod
Nu is het tijd om het aanbod (deels) te vervangen door de meer gezonde keuzes. Zijn de belegde broodjes altijd met wit of bruin brood? Maak er volkorenbrood van. Liggen er krentenbollen? Maak daar mueslibollen van. Staat er gezoete drinkyoghurt? Maak er smoothies van. Voeg ook nieuwe keuzes toe, zoals salades en vers fruit. Kijk wat haalbaar is, qua bereidingstijd en inkoopkosten. Een gezond kantine-aanbod is even een investering, maar het levert veel op: beter gevoede medewerkers, minder ‘afterlunchdips’ en dus betere productiviteit en minder ziekteverzuim.
Stap 3: Verleid de medewerkers
Hoe zorgt u dat medewerkers nu ook daadwerkelijk kiezen voor die salade en dat gezond belegde broodje met gegrilde groenten? Hier komt ‘nudging’ om de hoek kijken, de techniek om medewerkers te verleiden tot de gezonde keuzes. Presentatie is het toverwoord. Geef de gezonde producten de eerste plek in de looproute door de kantine. Zet bij de kassa geen snoep of snacks, maar juist producten als vers fruit of snoeptomaatjes. Zet ongezonde producten achterin of in een gesloten koeling. Verzin leuke acties met de gezonde producten, bijvoorbeeld de combi-aanbieding van een gezond belegd broodje met een stuk fruit.
Stap 4: Leg de afspraken vast in een beleid
Als het kantine-aanbod is gewijzigd, is het aan te raden om het vast te leggen in een beleid. Wat is uw visie op een gezonde kantine, hoe vaak evalueert u het aanbod, hoe maakt u keuzes voor nieuwe producten? Zonder beleid is de kans groot dat de snacks weer terugkomen op het menu en dat de klad komt in die lekkere salades. Gezond eten is een blijvende investering, maar wel een die lonend is!
Kijkje in de Menzis-keuken
Benieuwd hoe wij dit zelf inrichten voor onze medewerkers? In de kantine staan gezonde producten zoals salades zoveel mogelijk centraal opgesteld, tegen een goede prijs. Omdat eigen regie centraal staat, kunnen mensen af en toe ook kiezen voor ongezondere producten. Deze zijn echter niet van te voren al bereid en zijn alleen verkrijgbaar tegen consumentenprijzen. Verder moedigen we onze medewerkers aan om gezond te lunchen.
Dit artikel is geschreven in samenwerking met oud-collega Gert Dekker.