Margot Scheer, sinds 8 jaar verbonden aan het Martini Ziekenhuis als intensivist op de Intensive Care (IC), is binnen het ziekenhuis lid van de werkstroom kwaliteit. Kwaliteit is een belangrijk onderdeel van de meerjarenafspraken met Menzis. Een bijzonder uitdagend traject en uniek in Nederland.
Bepalen van kwaliteitsindicatoren
Margot: “Binnen het Martini Ziekenhuis is er al langere tijd aandacht voor kwaliteit. Het Martini Ziekenhuis maakt deel uit van de Santeongroep, die een open samenwerking tussen de zeven Santeon ziekenhuizen stimuleert”.
Doel Santeongroep
Het doel van de Santeongroep is de medische zorg te verbeteren door continue vernieuwing. De medische professionals kijken bij elkaar in de keuken om van elkaar te leren. Behandelingen en resultaten worden systematisch vergeleken, waardoor de onderlinge variatie wordt teruggebracht en de kwaliteit in alle Santeon ziekenhuizen aantoonbaar beter wordt. Het belang van de patiënt staat hierbij centraal. (bron: website Santeon). Deze ontwikkeling loopt parallel met de ambitie van Menzis om eveneens Value Based Healthcare (VHBC, waardegerichte zorginkoop) als basis te nemen voor de contractering.
Margot: “Belangrijk is dat de specialisten op de werkvloer kwaliteitsindicatoren gaan ontwikkelen. We proberen zoveel mogelijk mee te varen op de reeds in gang gezette Santeon-brede VBHC. Het gaat dan met name om de indicatoren rond de gekozen speerpunten zoals Moeder en Kind, Bewegingsapparaat (incl. reuma), Oncologie (darmkanker, longkanker, borstkanker en prostaatkanker), Reuma, Interstitiële longaandoeningen (een brede groep aandoeningen die over het algemeen beide longen diffuus aantast). Ook behandelingen in het Brandwondencentrum en Vaatcentrum behoren tot de speerpunten. Met elkaar bepalen we de indicaties, de indicatoren en de wijze waarop we de behandeling op een hoger niveau kunnen tillen en kwaliteitsverbetering kunnen realiseren. Dan gaat het over medisch inhoudelijke indicatoren zoals de overleving na borstkanker of het voorkomen en reduceren van complicaties, maar ook over de ervaring van de patiënt met de behandeling. Hierin is de gehele keten van zorg van groot belang. In een later stadium komt daar ook nog een soepele overdracht naar de 1e lijn bij. Voor patiënten van essentieel belang".
Gezamenlijk doelen stellen vanuit kwaliteit
“Per speerpunt gaat het om een goede analyse en daar zijn de gesprekken met Menzis voor. Wat meten we, wat gaan we doen? Bestaande indicatoren analyseren, verbetertrajecten opstellen maar ook goed kijken waar de achterliggende getallen vandaan komen en of ze wel relevant zijn.
Met deze meerjarenafspraken wordt de traditie doorbroken dat vooral de financiële mensen van het ziekenhuis en van Menzis met elkaar om de tafel zitten. De werkstroom kwaliteit kan zich puur op de kwaliteit richten; een unieke kans voor medisch specialisten. In de diverse werkstromen zitten afgevaardigden van Martini en Menzis bij elkaar. Dat is echt een verbetering, dat het meer om inhoud gaat en dat we gezamenlijke doelen en resultaten vaststellen. Je krijgt zo van elkaar veel meer mee. Transparantie is hierin een belangrijke basis. In de projectgroep kwaliteit hebben we in ieder geval vier keer per jaar overleg. Aan dit traject wordt veel aandacht en tijd besteed vanuit Menzis maar ook vanuit het ziekenhuis. Mensen in de stuurgroep krijgen er extra tijd voor, er is op alle fronten ondersteuning om dit traject tot een succes te maken.”
Investeren en verbinden
“Mijn interesse in en betrokkenheid bij kwaliteit is ingegeven vanuit mijn functie van intensivist. Dat is de reden dat ik stafbestuurslid ben geworden met portefeuille kwaliteit. Als intensivist werk je specialisme-overstijgend en met vele specialisten samen. Je hebt op de IC te maken met patiënten met een gecompliceerd verlopen behandeling. Logischerwijs analyseer je ook het traject voordat een patiënt op de IC komt: hoe zou voorkomen kunnen worden dat iemand op de IC opgenomen moet worden? En andersom is het terugplaatsen van de IC naar de verpleegafdeling vaak ook een grote overgang. De keten van zorg, communicatie en verbinden is in mijn vak van groot belang.”
“In dit traject is het goed te bedenken dat verbetering van zorg niet van de ene dag op de andere gerealiseerd is. Het vergt investering en verbinding. Met Menzis, maar ook intern. In januari hebben we een interne kick off gehad, daarna een gezamenlijke kick off. In maart zijn we met Menzis gestart in de projectgroep kwaliteit. Sinds twee jaar zit ik in het stafbestuur van het ziekenhuis, met de portefeuille kwaliteit. Vanuit die rol neem ik deel aan de projectgroep kwaliteit van het meerjarentraject met Menzis. Ik zie het als mijn taak om te zorgen dat in het ziekenhuis de lijnen kort blijven. Onlangs heb ik op de ledenvergadering van de Vereniging Medische Staf een presentatie gehouden over de afspraken met Menzis. We hebben besproken wat medisch specialisten kunnen verwachten maar vooral hoe we hier ook intern een gezamenlijk project van kunnen maken. Soms betekent dat ook dat er meer mankracht nodig is. Neem bijvoorbeeld de doorstroomtijden. Na de diagnose longkanker is het belangrijk dat de patiënt zo snel mogelijk het behandeltraject in kan. Dan moet er naar efficiëntie gekeken worden, maar wellicht ook naar meer personeel of ander personeel. Dat kan ook geld kosten. De winst van dit traject is dat dat nu bespreekbaar is. Uitgangspunt is dat als we ons kunnen richten op speerpunten. Als we daar dan steeds beter in worden, dan zijn we tegelijkertijd ook doelmatig bezig.”
Kwaliteit als doelmatigheidsinstrument
“Door de werkstromen (doelmatigheid/kosten en kwaliteit ) uit elkaar te trekken en de focus meer op kwaliteit te richten, komt doelmatigheid vanzelf in zicht. Als we ervoor kunnen zorgen dat de mensen op de werkvloer gemotiveerd zijn om goede kwaliteit te leveren, om in een leuk ziekenhuis met een goede sfeer kwalitatief hoogstaande zorg te kunnen en mogen leveren, met tevreden patiënten, dan volgt het doelmatigheidsaspect vanzelf. Daar ben ik van overtuigd. Natuurlijk moeten we ook in het ziekenhuis aandacht hebben voor de oplopende zorgkosten, maar de basis ligt bij inzicht in de kwaliteit die geleverd wordt. We zijn natuurlijk nog maar kort geleden echt begonnen en twee jaar na nu is een belangrijk ijkpunt. Hoe staan we ervoor? Denken we er allemaal nog hetzelfde over? En de meetings met elkaar in de projectgroepen en in de stuurgroep zijn belangrijke momenten. Maar ik moet zeggen: de vaart zit erin.”
Nederland kijkt mee!
“De wil en het enthousiasme is bij beide partijen aanwezig. Daar heb ik zeker vertrouwen in. Het is natuurlijk ook een traject dat breed in de media is uitgemeten. We hebben er onze naam aan verbonden. Zo ervaar ik het wel, dat heel Nederland meekijkt. En ik denk dat het een enorm spin off zal hebben. Het is een voorbeeld voor andere ziekenhuizen, maar ook voor andere zorgverzekeraars om dergelijke werkwijzen in te voeren. Dit zorgt voor efficiëntere, hoog kwalitatieve en doelmatiger zorg. Het is echt een uitdaging om hierin zitting te hebben. Het legt de lat ook hoog: we willen het natuurlijk wel goed doen!”