Is preventiebeleid in het algemeen - en van zorgverzekeraars in het bijzonder - effectief? Die vraag stond centraal tijdens de tweede episode van de Menzis Leefkrachtdialogen. Politici, wetenschappers, zorgbestuurders, beleidsmakers en journalisten gingen met elkaar in gesprek.
- Deze leefkrachtdialoog terugluisteren? Bezoek Spotify (eerst even inloggen) of Soundcloud.
Vier professionals doken aan de hand van scherpe stellingen het onderwerp in. Een impressie:
Stelling 1: Voor de overgang van een zorgstelsel naar een gezondheidsstelsel moeten we eigenaarschap en verantwoordingsplicht voor (volks)gezondheid durven vast te leggen.
Jochen Mierau, hoogleraar aan de RUG en directeur van de Aletta Jacobs School of Public Health, verdedigde het eerste standpunt. Hij wil verantwoordelijkheid centraler stellen in de discussie over gezondheidsbeleid. “Er is nog nooit een minister naar huis gestuurd voor het niet halen van volksgezondheidsdoelstellingen, zoals tegengaan van overgewicht. Ik kan als burger niemand aanklagen voor het niet behalen van die doelstellingen.”
Stelling 2: Zorg koop je in; in leefstijlverandering co-investeer je.
Thomas Plochg, directeur van NPHF Federatie voor Gezondheid, prikkelde met deze stelling. Boventoon in zijn pleidooi voerde het verschil tussen ‘care’ (waarbij je lichaam of geest repareert als die stuk is) en het ‘heal/deal’-vermogen van mensen (dat ligt in preventie en leefkracht). “Ontwikkelaars van middelen om leefkracht van mensen te versterken, moeten náást hun doelgroep gaan staan en binnen de context van hun leven interventies ontwikkelen. Je krijgt niet een pilletje voor meer leefkracht; wij gaan sámen met jou werken aan een betere gezondheid.”
Stelling 3: Zorgverzekeraars moeten investeren in preventie, maar niet vanwege de zorgkosten.
Bram Wouterse, assistent-professor aan de Erasmus School of Health Policy & Management, pakte dit veelbesproken preventiethema bij de kop. Het sluit aan bij een recente blog uit zijn pen. Hij geeft aan dat je deze discussie eigenlijk verkeerd voert als je sec naar de zorgkosten kijkt. “Investeren in preventie helpt mensen langer in goede gezondheid te leven. Maar over hun gehele levensloop maken ze uiteindelijk even hoge zorgkosten.” Het verbeteren van volksgezondheid is dus een nastreefbaar doel, dat best kosten met zich mag meebrengen. Dit beaamde Menzis-voorzitter Ruben Wenselaar eerder al.
Stelling 4: De doelen in het preventieakkoord moeten veel concreter en ambitieuzer, en aansluiten bij het 25x25-initiatief van de WHO, dat ook door Nederland is ondertekend.
Paul van der Velpen, directeur publieke gezondheid Gelderland Midden a.i., sloot met deze stelling aan bij de vorige sprekers; over verantwoordelijkheid en de context van het individu centraal stonden. Volgens hem raakt de discussie het punt waar de individuele verantwoordelijkheid ophoudt en die van de overheid en andere veldpartijen begint. Naast universele preventie (gericht op het algemene publiek) is er selectieve preventie (gericht op een specifieke groep) en individuele preventie. Paul van der Velpen pleit voor een ‘cocktail’ van deze methoden, die alleen bij een juiste mix de gezondheidsdoelen kan waarmaken.
Wordt vervolgd
De eerste episode van de Menzis Leefkrachtdialogen smaakte al naar meer. Dat doet deze editie ook weer. En dat komt goed uit, want elke 2 maanden hebben we een nieuwe Menzis Leefkrachtdialoog op het programma staan.