Fietsen naar uw werk

Misschien niet iets waar u dagelijks bij stilstaat als u gezond bent: 2,3 miljoen Nederlanders tussen 15 en 65 jaar is chronisch ziek. Dat betekent dat 1 op de 5 mensen bijvoorbeeld diabetes heeft, de longziekte COPD, kanker, een gehoorstoornis of ernstige rugklachten. Gelukkig is een groot deel van hen gewoon aan het werk. Fijn, want werken heeft veel voordelen: u ontleent er een deel van uw identiteit aan, het geeft afwisseling, leidt af van gepieker en u heeft contact met collega’s.

Helemaal vanzelfsprekend is het helaas niet, werken als u ziek bent. Uit onderzoek van het Nivel blijkt dat mensen met een chronische ziekte minder vaak een betaalde baan hebben dan mensen die gezond zijn. In 2016 had 36% van de mensen met een lichamelijke beperking een betaalde baan en van de mensen met een psychische ziekte slechts 22%. Ook doen ze vaker niet-passend werk of werk dat hen onder- of overbelast.

Goede begeleiding bij chronisch ziek en werk

Een chronische ziekte kan invloed hebben op uw werk. U bent bijvoorbeeld sneller moe, hebt pijn of moet langer herstellen na inspanning. “Toch is werken met wat aanpassingen vaak prima mogelijk”, zegt Robbert Janssen, die reuma heeft. “Ik ben zelfstandig en heb de regie over mijn eigen tijd. Daardoor kan ik mijn afspraken en werkzaamheden goed plannen.” Janssen is arbeidsdeskundige en had toen hij ziek werd graag tips gehad over welke route hij kon nemen. Daarom richtte hij het Centrum Chronisch Ziek en Werk (CCZW) op. “Er werken allemaal loopbaanprofessionals die zelf chronisch ziek zijn, en dus ervaringsdeskundig. We worden ingehuurd door werkgevers om mensen met een chronische ziekte te begeleiden bij werk vinden en aan het werk blijven.”

Meedraaien met de rest is niet altijd haalbaar als u chronisch ziek bent, maar de wet staat aan uw kant.

Veertig uur per week meedraaien met de rest is niet altijd haalbaar als u chronisch ziek bent. Maar de wet staat gelukkig aan uw kant. Via de Wet verbetering Poortwachter (WvP) zijn werkgevers verplicht om te helpen om u terug in de oude functie te laten komen of om passend werk buiten uw functie te vinden - desnoods bij een andere werkgever. “Maar dat moet wel kunnen. In een groot bedrijf is zoiets vaak makkelijker dan in bijvoorbeeld een kleine winkel”, zegt Janssen. “Houd er ook rekening mee dat veel leidinggevenden weinig weten over uw rechten en hun plichten.”

Zelf de regie

Mensen verzwijgen soms dat ze ziek zijn, uit angst dat hun contract niet wordt verlengd. “Voelt u zich niet veilig op uw werk, dan kunt u het met een vertrouwenspersoon bepreken”, zegt Janssen. “Maar meestal adviseer ik toch om hierover een open gesprek aan te gaan met uw leidinggevende. Bij een vast contract heeft u 2 jaar ontslagbescherming als u ziek wordt. Uw leidinggevende hoeft niet te weten wat voor ziekte u heeft, maar wel waar u tegenaan loopt door uw ziekte. Hij moet zorgen voor een gezond en leefbaar werkklimaat. Misschien krijgt u de regie om zelf uw uren in te delen of om meer thuis te werken. Bij chronische rugklachten is een andere bureaustoel fijn. En een werkplek vlak bij de wc is prettig als u een darmziekte hebt.”

'Uw leidinggevende hoeft niet te weten wat voor ziekte u heeft. Hij moet wel zorgen voor een gezond en leefbaar werkklimaat.'

Soms is een heel ander takenpakket nodig. Bas Rijnsburg, meewerkend uitvoerder in de tuinaanleg, kreeg astma doordat hij allergisch bleek voor het organische materiaal waarmee hij tijdens zijn werk in aanraking komt. “Gelukkig wilde mijn werkgever mij niet kwijt en dacht hij mee over een oplossing. Nu doe ik meer voorbereidend en administratief werk op kantoor. Ik vond het heel fijn dat ik steun en begrip kreeg op mijn werk.”

Rollercoaster

Helaas gaat het niet altijd goed, blijkt uit cijfers van de ArboUnie. 1 op de 5 chronisch zieke werknemers heeft te maken met gebrek aan begrip en begeleiding door de leidinggevende. Dan kan het fijn zijn om iemand voor u te laten bemiddelen. Janssen: “Soms zeggen mensen: ‘Van mijn cardioloog mag ik dat niet, maar de bedrijfsarts vindt dat ik die taak gewoon kan doen.’ Wij gaan dan in gesprek met de bedrijfsarts en de werkgever. Meestal komen we er wel uit.”

Veel chronisch zieke mensen dreigen om te vallen door alle emoties die de combinatie van ziek zijn, werk en privé met zich meebrengen, merkt Janssen. “Tijdens de begeleiding besteden we aandacht aan wat u kunt doen om meer in uw kracht te staan en ook uw privéleven goed te laten verlopen.” Vraag hulp als u vastloopt, adviseert hij, bijvoorbeeld bij de arbodienst, de bedrijfsarts of uw eigen huisarts. “U kunt bij hen altijd uw verhaal kwijt, zij hebben een medisch beroepsgeheim.”

Meer informatie:
Centrum Chronisch Ziek en Werk (CCZW)

Werk.nl

Ieder(in)