Krakende knieën

Bij sommige mensen kraken de knieën en andere gewrichten heel gemakkelijk. Ze horen elke keer als ze op hun hurken gaan zitten of weer omhoog komen de knieën kraken of ploppen. Of het enkelgewricht knakt, zodra ze gaan staan of lopen. Bij de een klinkt het harder dan bij de ander, maar niemand vindt het een fijn geluid.

Krakende knieën: de oorzaak

Herkent u dit? Meestal is het geen reden tot zorg, het komt heel veel voor, zegt fysiotherapeut Maarten de Jonge. De oorzaak zit ‘m meestal in 2 structuren die over elkaar heen schuiven. “Bijvoorbeeld kraakbeen en bot, pees en bot of 2 pezen. Soms blokkeert een los stukje bot of kraakbeen het gewricht. Zodra het gewricht weer loskomt, geeft dat een krakend of knakkend geluid. Het kraakbeen kan onregelmatiger worden door belasting van sporten en andere activiteiten. Dat ziet u vaak bij het kraakbeen onder de knieschijf. Dat onregelmatig kraakbeen zorgt voor geluid als u op uw hurken gaat. Soms ook plopt er – met geluid – vocht onder de knieschijf weg.”

Krakende knieën: erfelijk?

Bij wie hypermobiele (heel beweeglijke) gewrichten heeft, zit er veel vocht of lucht in de gewrichten dat wegschiet bij beweging. Dit is erfelijk. Een fysiotherapeut kan helpen om uw spieren te trainen voor meer stabiliteit in uw gewrichten. Daarnaast leidt een ongeval, ontwrichting of druk weleens tot krakende gewrichten, omdat het gewricht hierdoor beschadigd raakt. Maarten de Jonge: “Bij oudere mensen klinkt het gekraak vaak harder. Er zit dan minder vloeistof in de gewrichten die voor de smering zorgt. Dat maakt het geluid van bijvoorbeeld krakende knieën beter hoorbaar.”

Kunnen krakende knieën kwaad?

Al dat geluid klinkt of er iets kapotgaat, maar is dat zo? Over het algemeen kunnen krakende knieën geen kwaad, zegt De Jonge. “Zolang het niet voor pijn of zwelling zorgt, zou ik me er geen zorgen over maken. Voelt u naast het kraken pijn en stijfheid, dan is er meestal meer aan de hand. Bij bijvoorbeeld artrose, een vorm van reuma, wordt het kraakbeen steeds dunner en zachter, en breekt het af. Vooral in de gewrichten van de nek, onderrug, knieën, heupen, duim, vingers en grote teen. Dat is heel pijnlijk en gaat helaas niet meer over. Medicijnen kunnen wel pijn en stijfheid bij krakende knieën verlichten.”

Krakende knokkels

Sommige mensen zijn eraan verslaafd: het knakken van de knokkels van de handen. Dit is misschien wel het meest bekende gewrichtsgeluid. Door aan de gewrichten te trekken of te duwen kan er een luchtbel ontstaan, die met een knakkend geluid uit elkaar knapt, vergelijkbaar met een zuignap die u van het raam trekt. Kan dit kwaad? De Californische arts Donald Unger kraakte in ieder geval 60 jaar lang 2 keer per dag de knokkels van zijn linkerhand. In beide handen was daarna geen spoor van artrose te zien.

Lopersknie

U kunt trouwens ook artrose hebben zonder geluid in de gewrichten. Heeft u kniepijn achter, onder of rondom de knieschijf én geluid, stijfheid of zwelling? Dan kan een lopersknie zijn, een vervelende overbelastingsblessure. De Jonge: “Die doet vooral pijn tijdens en na sporten of traplopen. Een tijd rustig aandoen is dan het beste.”